De olympische spelen zijn begonnen! Mij kan je niet blijer maken, dan met dit evenement. Zo kan ik behoorlijk fanatiek meeleven met “onze” sporters en heb ik al wat slaap uurtjes gemist vanwege de onmogelijke tijden daar in Rio. Alle sporters hebben keihard getraind om optimaal te kunnen presteren tijdens deze spelen. Maar onderschat daarbij ook zeker de rol van voeding niet.
Na het afronden van de opleiding voeding en diëtetiek heb ik mij gespecialiseerd in sportdiëtetiek. Dit door middel van de post HBO Sportdiëtetiek aan de HAN. Deze opleiding heb ik in 2014 met succes afgerond en mag ik mij dan ook sportdiëtist noemen. Maar wat doet een sportdiëtist nu precies?
Voeding en sport zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zo is bij het leveren van een sportprestatie goede voeding onmisbaar. Sportvoeding kan worden opgedeeld basisvoeding, sportspecifieke voeding en voedingssupplementen. De verhouding van deze drie kan je zien in de zogenaamde sportvoedingspiramide.
- De onderste laag van de piramide, de basisvoeding is van belang voor iedereen en dus voor alle sportieve doeleinden. Of je doel nu afvallen, spieropbouw, fitter of sneller worden of het hebben van plezier is, de basisvoeding levert de voedingsstoffen die je nodig hebt om de inspanning te leveren.
- Een kleiner aandeel, de middelste laag van de piramide, wordt geleverd door de sportspecifieke voeding. Dit is de voeding die de voedingsstoffen rondom de inspanning levert. Denk hierbij aan energie dranken, voeding voor de inspanning om klachten te verminderen en voldoende energie te leveren, voeding tijdens de inspanning en de voeding die zorgt voor het herstel. Of je dit nodig hebt is afhankelijk van de tijd en de soort inspanning die je levert.
- Het kleinste aandeel, het puntje van de piramide, wordt geleverd door voedingssupplementen. Creatine, Carnitine, Cafeïne en glutamine zijn hier voorbeelden van. Of je dit nodig hebt hangt af van het niveau waarop je sport. Daarnaast is het ook goed om te weten dat er heel veel producten op de markt te verkrijgen zijn maar dat de werking van slechts enkele voedingssupplementen wetenschappelijk bewezen is.
Om optimaal gebruik te maken van je voeding is het dus belangrijk dat je de piramide van onder naar boven doorloopt. De basisvoeding, het grootste en belangrijkste deel moet allereerst in orde zijn. Vervolgens kun je kijken naar het gebruik van sportspecifieke voeding en de timing daarvan en tot slot de voedingssupplementen. Toch zie ik in de praktijk vaak het tegenovergestelde. Dat sporters supplementen gebruiken, terwijl de basis nog helemaal niet op orde is. Op deze manier krijg je een omgekeerde piramide, die aardig wankel staat.
De sportdiëtist in Rio
Meerdere sportdiëtisten zijn aangesloten bij het NOC*NSF. De missie van het NOC is om potentiële medaillekandidaten te voorzien van een voedingsadvies dat bijdraagt aan optimale prestaties (en hopelijk een medailleregen voor Nederland). Hierbij worden zowel sporters als coaches begeleid, individueel als in groepsverband. Maar daar blijft het niet bij. Zo wordt er ook gekeken wat er in het Olympisch dorp gegeten kan worden en worden de sporters hierop voorbereid. Op die manier kan de sportvoeding optimaal blijven. Toch blijven de sportdiëtisten vaak in Nederland tijdens een belangrijk evenement, zoals de Olympische Spelen. En dat vind ik jammer. Natuurlijk zijn er meerdere factoren van invloed, maar de voeding is een belangrijk onderdeel van de prestatie.
Ik blijf de sporters nu nog supporten vanaf de bank, maar mochten ze bij het team voeding nog een sportdiëtist zoeken, dan meld ik me bij deze aan ;-). Houden jullie een beetje de Olympische Spelen in de gaten? En wat is jullie favoriete sport?