Het is algemeen bekend dat een hoge bloeddruk ongezond is en vervelende gevolgen kan hebben op de lange termijn. Maar wat als je een lage bloeddruk hebt? Is dit ook schadelijk? En wat kan je er tegen doen?
Het korte antwoord: Afhankelijk van de oorzaak is een lage bloeddruk niet schadelijk. Maar het kan wel erg vervelend zijn. Val je vaak flauw ten gevolge van een lage bloeddruk? Ga dan naar de huisarts.
Wat is een lage bloeddruk precies?
Ons hart pompt bloed door het lichaam. Bij het rondpompen van bloed komt er druk op de bloedvaten. Deze druk wordt de bloeddruk genoemd [1]. Soms is de bloeddruk zo laag dat niet alle delen van het lichaam voldoende bloed aangevoerd krijgen. Ten gevolge hiervan krijgen zij ook niet voldoende zuurstof. Vaak zijn het de hersenen die dit als eerste merken. Hierdoor kunnen klachten ontstaan.
De bovendruk is de druk waarmee het hart het bloed in de vaten pompt. De onderdruk is de druk op het moment dat het hart zich ontspant en zich weer vult met bloed.
Er bestaat geen eenduidige definitie voor lage bloeddruk (hypotensie). Soms wordt er gesproken van een lage bloeddruk als er sprake is van klachten zoals duizeligheid, vermoeidheid en flauwvallen. Anderen spreken van een lage bloeddruk als de boven,- en onderdruk onder een bepaalde waarde komen. Dit is bij mannen < 110/70 en bij vrouwen < 100/60 [2,3].
Vaak hebben mensen een lage bloeddruk zonder hier last van te hebben. Als er wel klachten ontstaan zijn dit vaak duizeligheid, een licht gevoel in het hoofd en flauwvallen [2].
Oorzaak
Een lage bloeddruk kan verschillende oorzaken hebben. Zo is de bloeddruk ’s nachts, als je rustig in bed ligt lager dan bij inspanning. Dit zijn normale dag- en nachtschommelingen. Ook de temperatuur kan invloed hebben op de bloeddruk. Warm weer kan leiden tot een lagere bloeddruk omdat de bloedvaten meer open gaan staan. Het gebruik van bepaalde medicijnen, een periode van koorts of snel opstaan kan ook leiden tot een lage bloeddruk. Vaak is dit tijdelijk. Deze vormen van lage bloeddruk zijn niet schadelijk. Al loop je wel het risico op letsel door mogelijk flauwvallen.
Een lage bloeddruk kan ook een verschijnsel zijn van een shock. Oorzaken hiervan zijn bijvoorbeeld ernstige hartproblemen, uitdroging of extreem bloedverlies. Dan is er vanzelfsprekend wel sprake van een gevaarlijke situatie [2.3].
Tips bij een lage bloeddruk
Een lage bloeddruk is dus niet schadelijk, maar het kan wel erg vervelend zijn. Hieronder een aantal tips:
- Het kan helpen om je spieren aan te spannen als je duizelingen voelt opkomen. Bijvoorbeeld door je been-, bil- en buikspieren aan te spannen. Dit verhoogt namelijk de bloeddruk. Hierdoor kunnen de klachten verdwijnen of worden uitgesteld.
- Heb je het gevoel dat je gaat flauwvallen? Ga dan zitten en buig het hoofd voorover of ga liggen met de benen wat omhoog. Het bloed kan makkelijker naar de hersenen stromen en de klachten trekken weg.
- Drink voldoende. Als je te weinig drinkt en veel vocht verliest kan de bloeddruk dalen. Bijvoorbeeld tijdens een flinke inspanning, bij warm weer of als gevolg van diarree of overgeven.
- Krijg je last van duizelingen door snel op te staan? Neem dan de tijd om rustig overeind te komen[4].
Referenties
[1] Hartstichting (2017) Bloeddrukwaarden. Geraadpleegd op 22-1-2018 via https://www.hartstichting.nl/risicofactoren/gids-bloeddruk/bloeddrukwaarden?tab=1
[2] Hartstichting (2017) Wat merk je van een lage bloeddruk? Geraadpleegd op 22-1-2018 via https://www.hartstichting.nl/risicofactoren/gids-bloeddruk/wat-merk-je-van-een-lage-bloeddruk?tab=3
[3] Vrijenhoek, J.H (2005) Pathologie en geneeskunde voor fysiotherapie, bewegingstherapie en ergotherapie. 5de druk. Springer Media B.V.
[4] Hartstichting (2017) Omgaan met lage bloeddruk. Geraadpleegd op 22-1-2018 via https://www.hartstichting.nl/risicofactoren/gids-bloeddruk/omgaan-met-lage-bloeddruk?tab=3